Historia przyjaźni Kulskiego i Starzyńskiego sięga jeszcze okresu gimnazjalnego. Obaj ukończyli bowiem to samo prestiżowe gimnazjum im. Jana Kreczmara, które jako pierwsze w zaborze rosyjskim uzyskało zgodę na nauczanie języka polskiego.
W okresie tym Kulski i Starzyński zaangażowali się w strajk szkolny w 1905 roku, apelując m. in. o zniesienie milicyjnego nadzoru nad młodzieżą szkolną czy ograniczeń wyznaniowych i klasowych w dostępie do edukacji.
Kulskiego i Starzyńskiego łączyła także wspólnota światopoglądowa – obaj w wieku młodzieńczym sympatyzowali bowiem z PPS, za co w późniejszych latach przypłacili m. in. więzieniem.
Julian Spitosław Kulski (ur. 3 grudnia 1892r. w Warszawie) – na kartach historii zapisał się jako patriota, żołnierz, wiceprezydent Warszawy, a także wieloletni przyjaciel legendarnego prezydenta stolicy – Stefana Starzyńskiego.
Julian Spitosław Kulski zdecydował, że swoją edukację będzie kontynuować na Uniwersytecie Brukselskim, gdzie podjął studia elektrotechniczne. Z biegiem czasu zainteresowania akademickie Kulskiego uległy zmianie, w efekcie czego przeprowadził się do Nancy. Kontynuował tam naukę w Instytucie Elektroniki i Mechaniki Stosowanej. Jednak od kariery akademickiej Kulskiego bardziej interesowała działalność polityczna, motywowana silnym zrywem patriotycznym i tęsknotą za ojczyzną.
W 1913 roku Kulski wstąpił do belgijskiej kompanii Związku Strzeleckiego, po czym w 1914 roku, na zaproszenie Stefana Starzyńskiego, wrócił do Polski i wstąpił do Legionów pod wodzą Józefa Piłsudskiego, by wspólnie walczyć przeciwko przytłaczającym siłom wojsk carskich. Po zakończeniu wojny Starzyński i Kulski razem przeżywali internowanie w obozie w Beniaminowie.
Po powrocie do Warszawy i śmierci ojca w 1917 roku 25-letni Julian Kulski został głową rodziny. W trosce o byt matki i rodzeństwa rozpoczął pracę w Wydziale Zaopatrzenia Zarządu Miejskiego w jako kontroler piekarń. Następnie związał swoje zawodowe plany z Milicją Ludową, w ramach której w 1919 r. objął dowodzenie nad okręgiem warszawskim, obejmującym w tamtym czasie nie tylko obręb stolicy, lecz ale także całego województwa. W tym okresie życia Kulskiego po raz kolejny pojawił się Starzyński. Z jego inicjatywy zmienił pracę, podejmując zatrudnienie w Naczelnym Dowództwie Wojska Polskiego.
Pod koniec 1921 roku Kulski zdecydował o rezygnacji z dalszej służby wojskowej. Starzyński w owym czasie pełnił stanowisko sekretarza generalnego Komisji Reewakuacyjnej i Specjalnej w Moskwie, a Kulski otrzymał propozycję objęcia stanowiska jego zastępcy. Działania Kulskiego i Starzyńskiego w Komisji Reewakuacyjnej i Specjalnej przyczyniły się do odzyskania i przetransportowania z Moskwy wielu cennych zabytków polskiej kultury i historii.
Po powrocie z Moskwy Julian S. Kulski zdecydował się ponownie wkroczyć na ścieżkę akademicką, rozpoczynając w 1925 roku studia dyplomatyczno-konsularne w Paryżu. W ich trakcie dołączył do paryskiego Instytutu Prawa Europejskiego. Po zakończeniu studiów w 1927 roku powrócił z żoną do Warszawy i rozpoczął pracę w Ministerstwie Skarbu, gdzie Stefan Starzyński pełnił funkcję wiceministra. W kolejnych latach na świat przyszło potomstwo Kulskiego – najpierw syn Eugeniusz (1929), a niedługo potem córka Wanda (1932).
Historia Juliana Spitosława Kulskiego również przez kolejne lata przeplatała się z losami Stefana Starzyńskiego, który w latach 1934–1939 piastował urząd prezydenta Warszawy. W 1935 roku Julian S. Kulski przyjął propozycję swojego przyjaciela i zdecydował się objąć funkcję zastępcy prezydenta stolicy. Kierownictwo Zarządu Miejskiego składało się wówczas z sześciu osób: prezydenta i pięciu wiceprezydentów. Wkrótce po rozpoczęciu niemieckiej okupacji Kulski jako jedyny z wiceprezydentów pozostał na stanowisku. Stał się wtedy prawą ręką prezydenta Starzyńskiego.
W 1938 roku, w związku z rosnącym zagrożeniem wojną, Kulski został mianowany Komendantem Cywilnej Obrony Przeciwlotniczej Warszawy. Po aresztowaniu prezydenta Starzyńskiego w październiku 1939 roku przejął jego obowiązki. Za zgodą delegata Rządu RP na Kraj – Cyryla Ratajskiego oraz przedstawicieli Polskiego Państwa Podziemnego i rządu na uchodźstwie pełnił funkcję prezydenta stolicy aż do pierwszych dni po wybuchu Powstania Warszawskiego.
Prezydent Starzyński przed swoim aresztowaniem wydał Kulskiemu rozkaz, by ten kontynuował swoją misję i w dalszym ciągu czuwał nad losem mieszkańców Warszawy. Dzięki staraniom Kulskiego udało się ocalić życie tysięcy warszawskich cywilów. Pracownicy ratusza, za zgodą Kulskiego, wydawali bowiem fikcyjne dokumenty tożsamości i zaświadczenia o zatrudnieniu w ratuszu. Okazało się to nieocenioną pomocą dla członków Polskiego Państwa Podziemnego oraz innych osób poszukiwanych przez hitlerowskiego okupanta. Działania stołecznego ratusza uratowały także życie tysiącom obywateli pochodzenia żydowskiego i uciekinierom z warszawskiego getta.
Prezydent Kulski i jego rodzina codziennie ryzykowali swoim życiem. W czasie piastowania urzędu w okupowanej Warszawie Kulski przeżył wiele dramatycznych chwil, w tym: swoje aresztowanie oraz przesłuchanie w siedzibie Gestapo przy al. Szucha, aresztowanie 14-letniego syna czy też liczne aresztowania pracowników Ratusza. Ewakuacja tych ostatnich z nazistowskich aresztów możliwa była dzięki osobistemu wstawiennictwu Kulskiego.
Julian Kulski, za zgodą Delegata Rządu na Kraj – Stanisława Jankowskiego, złożył swój urząd 5 sierpnia 1944 roku. Po 3 tygodniach walki w okolicach Śródmieścia i Starego Miasta przedostał się na Żoliborz, gdzie znajdował się jego piętnastoletni wówczas syn. Po upadku Powstania Julian S. Kulski podzielił los tysięcy mieszkańców Warszawy, przechodząc przez niemiecki obóz przejściowy w Pruszkowie.
Po zakończeniu wojny Julian S. Kulski kontynuował pracę na rzecz Urzędu Miasta, przygotowując sprawozdania z działalności Zarządu Miejskiego w okresie wojny i okupacji na potrzeby archiwum miejskiego. Od 1946 r. był zatrudniony w przedsiębiorstwie spedycyjnym C. Hartwig w Gdyni. Rok później pracował w Społecznym Przedsiębiorstwie Budowlanym (PSB) w Warszawie, a następnie w Zakładzie Osiedli Robotniczych (ZOR).
Przeszedł na emeryturę w 1960 roku, poświęcając się całkowicie działalności historycznej i opozycyjnej. Zmarł w Warszawie 18 sierpnia 1976 r. Jego grób znajduje się w Alei Zasłużonych na warszawskim Cmentarzu Powązkowskim.
Julian S. Kulski za swoją postawę i bohaterskie działania został uhonorowany szeregiem medali i odznaczeń. Za służbę w Legionach trzykrotnie otrzymał Medal Waleczności. Za walkę z bolszewikami został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari. Powojenne zasługi na rzecz pracy niepodległościowej i społecznej przyniosły Kulskiemu Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski. Jako wyraz uznania dla działalności na rzecz Szpitala Maltańskiego Warszawie Zakon Maltański przyznał mu Krzyż Wielki z Gwiazdą Orderu Zasługi.
Stefan Bronisław Starzyński urodził się 19 sierpnia 1893 roku w Warszawie. Był politykiem, publicystą i ekonomistą. Pełnił funkcję komisarycznego prezydenta Warszawy w latach 1934 – 1939. W czasie wojny obronnej był przewodniczącym Komitetu Obywatelskiego podczas obrony Warszawy.
Data jego urodzenia wskazuje na dzień 19 sierpnia 1893. Na świat przyszedł przy ul. Dobrej 33. Był trzecim synem Alfonsa Karola Starzyńskiego i Jadwigi z Lipskich. W rodzinnym domu odebrał solidne wychowanie, gdzie przekazywane były tradycje patriotyczne i powstańcze.
Jego dzieciństwo przypadło na pobyt w Łowiczu. Od najmłodszych lat wykazywał się działalnością społeczną. Po przeprowadzce do Warszawy wraz z Julianem S. Kulskim uczestniczył w strajku szkolnym w 1905 r. Od roku 1907 kontynuwał naukę w gimnazjum Emiliana Konopczyńskiego w Warszaie, gdzie był czynnym działaczem Związku Młodzieży Postępowo-Niepodległościowego.
Organizacja ta działała wśród młodzieży w polskich szkołach średnich i akademickich w Królestwie. Już od czasów gimnazjalnych był bardzo samodzielny. Dorabiał udzielając korepetycji. Był również członkiem konspiracji. Pierwszy raz został zatrzymany w 1910 r., odsiedział miesięczny wyrok w Cytadeli. Po opuszczeniu więzienia został zmuszony do zmiany szkoły. W wieku 19 lat zaangażował się w działalność niepodległościową.
Okres I wojny światowej spędził służąc w Legionach. Był zadeklarowanym piłsudczykiem. W armii osiągnął stopień majora rezerwy. W II RP, po zamachu majowym, pełnił obowiązki urzędnika do specjalnych zadań przy premierze Kazimierzu Bartlu. Od 1930 r. objął mandat poselski z ramienia Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem. Swoje zawodowe kompetencje realizował również jako wykładowca Szkoły Głównej Handlowej. Po śmierci Piłsudskiego wspierał rządy Edwarda Rydza-Śmigłego.
W roku 1934 został mianowany komisarycznym prezydentem m. st. Warszawy. Doprowadził do uporządkowania ustroju stolicy. Na początkowym etapie swojej działalności mieszkańcy odnosili się do niego z niechęcią, dopiero potem zyskał on ich szacunek jako sprawny gospodarz. Do jego zasług należy m.in. modernizacja systemu kanalizacyjnego, poprawa efektywności komunikacji miejskiej czy też remont wielu ulic. Tuż przed wybuchem II wojny światowej opracował plan ewakuacji Rządu oraz zbiorów Muzeum Narodowego.
5 lat rządów Stefana Starzyńskiego pozwoliło na rozkwit Warszawy. Wybudowanych zostało ponad 100 tys. mieszkań wraz z niezbędną infrastrukturą. Ukończona została budowa 30 obiektów szkolnych i modernizacja kilkudziesięciu starych. Wykończone i oddane do użytku zostały takie miejsca jak: Muzeum Narodowe, Dom Turysty, hala targowa na Żoliborzu czy szpital Przemienienia Pańskiego. Została dokona renowacja Pałacu Blanka, Arsenału oraz Pałacu Bruhla.
Do innych inicjatyw podjętych za rządów Starzyńskiego można zaliczyć: odkrycie fragmentu średniowiecznych murów Warszawy, przygotowanie wstępnego projektu budowy mostu Piłsudskiego i sieci metra, modernizację arterii wylotowych Warszawy, modernizację siedmiu szpitali, budowę wiaduktu żoliborskiego nad Dworcem Gdańskim, a także przedłużenie ulicy Bonifraterskiej. 27 lipca 1939 napisał testament, w którym własne zbiory sztuki zapisał Muzeum Narodowemu.
W obliczu nadchodzących wojsk niemieckich odmówił wykonania rozkazu ewakuacji ze stolicy. Objął wówczas funkcje Komisarza Cywilnego przy Dowództwie Obrony Warszawy. Na propozycję odlotu z Warszawy samolotem przysłanym przez E. Rydza-Śmigłego, odpowiedział gen. Juliuszowi Rómmlowi jako dowódcy obrony stolicy: „Tak jak pan dzieli los swoich żołnierzy – tak i ja pozostanę wśród swoich”. W dniu 6 września gen. Kazimierz Sosnkowski wezwał prezydenta Starzyńskiego do kwatery dowódcy obrony Warszawy gen. Waleriana Czumy.
We wspomnieniach „Cieniom września” K. Sosnkowski odnotował:
Do prezydenta Starzyńskiego zwróciłem się z żądaniem natychmiastowego zmobilizowania ludności Warszawy do walki i do prac pomocniczych. Zostało ustalone, że skieruje on zaraz apel do mieszkańców stolicy, aby zjawili się w wyznaczonych punktach zbiórki do kopania rowów i budowy barykad. Miasto zobowiązało się dać tyle sprzętu saperskiego, ile miało do dyspozycji, resztę oraz sprzęt minerski obowiązany był dostarczyć dowódca okręgu I. Zarząd miejski miał wyłączyć gaz i wodę w strefach obrony. Przed zakończeniem odprawy prezydent Starzyński zameldował mi, że wszystkie zalecenia wykona niezwłocznie, jednakże następnego dnia musi przekazać urząd prezydenta swojemu zastępcy oraz opuścić Warszawę, aby zameldować się w pułku (8 pac w Toruniu), do którego ma przydział na podstawie karty mobilizacyjnej. Moją odpowiedzią było wezwanie, aby pozostał na miejscu, w Warszawie, gdzie będzie potrzebniejszy aniżeli w pułku. Prezydent Starzyński oświadczył, że wobec takiego rozkazu, pozostanie na urzędzie, traktując mój rozkaz jako zwolnienie go od obowiązku stawiennictwa w pułku”.
Po kapitulacji Warszawy Starzyński był współtwórcą struktury administracji podziemnej. Współpracował z pierwszym komendantem głównym Służby Zwycięstwa Polski gen. Michałem Karaszewiczem-Tokarzewskim. Został aresztowany przez Niemców 27 października 1939 w ratuszu, osadzony w Areszcie Centralnym w Warszawie, a następnie przewieziony na Pawiak.
Prowadzący śledztwo w sprawie okoliczności śmierci Starzyńskiego pion śledczy Instytutu Pamięci Narodowej zakończył dochodzenie w dniu 8 września 2014 roku. Prokurator Oddziałowej Komisji Ścigania oświadczyła, że jego śmierć nastąpiła w wyniku rozstrzelania przez Gestapo, pomiędzy 21 a 23 grudnia 1939 roku w Warszawie lub jej okolicach. Sprawcami zabójstwa mieli być: SS-Oberscharführer Hermann Schimmann, SS-Hauptscharführer Weber i SS-Unterscharführer Perlbach.
